Μέτρηση & Υπολογισμοί

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι το προφίλ λιπαρών οξέων των λιπιδίων που κυκλοφορούν στο αίμα αντανακλά τη διατροφική πρόσληψη λιπαρών και αυτή, με τη σειρά της, σχετίζεται με την κατάσταση της υγείας σας [23, 24, 25, 26, 27]. Τα λιπαρά που υπάρχουν στο αίμα σας αντικατοπτρίζουν τα είδη λιπαρών που διαθέτει το σώμα σας για την παραγωγή ενέργειας και την ανάπτυξη των κυττάρων, συμπεριλαμβανομένων των κυτταρικών μεμβρανών, καθώς και των ιστών. Τα απαραίτητα λιπαρά οξέα Ωμέγα-6 Λινολεϊκό οξύ (LA) και Ωμέγα-3 Άλφα Λινολενικό οξύ (ALA) πρέπει να προέρχονται από τη διατροφή μας, καθώς το ίδιο το σώμα δεν μπορεί να τα παράξει. Το διατροφικά απαραίτητο Ωμέγα-6 Λινολεϊκό οξύ (LA) μετατρέπεται στο σώμα σε Ωμέγα-6 Αραχιδονικό οξύ (ΑΑ). Το διατροφικά απαραίτητο Ωμέγα-3 Άλφα-λινολενικό οξύ (ALA) μετατρέπεται στο σώμα σε Ωμέγα-3 Εικοσαπεντανοϊκό οξύ (EPA) και Ωμέγα-3 Δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA), όπως φαίνεται στο Σχήμα 1. Ωστόσο, το ALA από φυτικές πηγές δεν μετατρέπεται επαρκώς σε θαλάσσιας προέλευσης ΕΡΑ και DHA στο σώμα. Ως εκ τούτου, το ΕΡΑ και το DHA πρέπει να παρέχονται με απευθείας λήψη προϊόντων από θαλάσσιες πηγές.

Τα Ωμέγα-6 και Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα αποθηκεύονται στις κυτταρικές μεμβράνες. Όταν τα Ωμέγα-6 και τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, όπως το Ωμέγα-6 Αραχιδονικό οξύ (ΑΑ), το Ωμέγα-3 Εικοσαπενταενοϊκό οξύ (EPA) και το Ωμέγα-3 Δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA) απελευθερώνονται από τις κυτταρικές μεμβράνες, μετατρέπονται σε ισχυρές τοπικές “ορμόνες”. Αυτές οι τοπικές “ορμόνες” ελέγχουν τη φλεγμονή και τη συστολή των λείων μυών σε όλο το σώμα. Η παραγωγή αυτών των τοπικών “ορμονών” από τα πρόδρομα λιπαρά οξέα AA, EPA και DHA είναι αυτή που καθορίζει εάν η διατροφή σας είναι προφλεγμονώδης ή αντιφλεγμονώδης. Η μακροχρόνια προφλεγμονώδης διατροφή μπορεί να είναι καταστροφική για την υγεία σας.

Η καλή υγεία της καρδιάς των Εσκιμώων της Γροιλανδίας οδήγησε τους επιστήμονες στην υποψία ότι η υψηλή κατανάλωση ψαριών μπορεί να έχει προστατευτική δράση [28]. Μια 20ετής μελέτη σε 852 μεσήλικες Ολλανδούς άνδρες που κατανάλωναν τουλάχιστον 30 γραμμάρια ψαριού την εβδομάδα, έδειξε ότι είχαν καλή καρδιακή υγεία, σε σύγκριση με άνδρες που δεν έτρωγαν ψάρια [29]. Μια 30ετής μελέτη σε πάνω από 2.100 άτομα στο Σικάγο που έτρωγαν τουλάχιστον 35 γραμμάρια ψαριού καθημερινά έδειξε επίσης ότι είχαν καλή καρδιακή υγεία, σε σύγκριση με εκείνους που δεν έτρωγαν καθόλου [30]. Μία από τις σημαντικότερες επιδράσεις των Ωμέγα-3 EPA και DHA από τα ψάρια της θάλασσας στην υγεία της καρδιάς είναι η ικανότητά τους να παρεμποδίζουν την κοιλιακή μαρμαρυγή και την επακόλουθη καρδιακή ανακοπή με πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη [31].


Σχήμα 1. Ο μεταβολισμός του Ωμέγα-6 Λινολεϊκού οξέος (LA) σε Ωμέγα-6 Αραχιδονικό οξύ (ΑΑ) και του φυτικού Ωμέγα-3 Άλφα-λινολενικού οξέος (ALA) σε θαλάσσιο Ωμέγα-3 ΕΡΑ και DHA

Το επίπεδα των θαλάσσιων Ωμέγα-3 EPA και DHA αποτελούν σημαντικό καθοριστικό παράγοντα σε πολλές διαδικασίες υγείας, ιδιαίτερα στις διαδικασίες υγείας που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα επίπεδα του Ωμέγα-3 και τις ασθένειες, διαβάστε την επιστημονική βιβλιογραφία με αριθμούς αναφοράς 6, 8 και 32. Το θαλάσσιο Ωμέγα-3 Εικοσαπενταενοϊκό οξύ (EPA) είναι το πιο σημαντικό Ωμέγα-3 λιπαρό οξύ που βρίσκεται στους μύες και το ήπαρ, ενώ το θαλάσσιο Ωμέγα-3 Δοκοσαεξαενοϊκό οξύ (DHA) βρίσκεται στα μάτια, το σπέρμα και τον εγκεφαλικό φλοιό. Το Ωμέγα-3 λιπαρό οξύ DHA είναι απαραίτητο για την κανονική λειτουργία και ανάπτυξη του εγκεφάλου και του αμφιβληστροειδούς, ιδιαίτερα σε πρόωρα βρέφη. Απαραίτητο για την προγεννητική ανάπτυξη του εγκεφάλου, το DHA αποτελεί το 40% των μεμβρανικών φωσφολιπιδίων λιπαρών οξέων στον εγκέφαλο. Η κατάλληλη κατανάλωση DHA έχει συσχετιστεί με πολλαπλά οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης του εγκεφάλου και του αμφιβληστροειδούς, της επιβράδυνσης της διαδικασίας της γήρανσης, του σχηματισμού μνήμης, της συναπτικής μεμβρανικής λειτουργίας, της λειτουργίας βιογένεσης φωτοϋποδοχέα και της νευροπροστατευτικής λειτουργίας [10, 33, 34].

Σχήμα 2. Μη ισορροπημένη και προφλεγμονώδης διατροφή

Το Σχήμα 3 δείχνει ότι μεταξύ των πρώτων 45.331 ατομικών δειγμάτων που αναλύθηκαν στο εργαστήριό μας, η πλειοψηφία έχει ανισορροπία Ωμέγα-6 (ΑΑ)/Ωμέγα-3 (ΕΡΑ) και θα πρέπει να βελτιώσει τις διατροφικές της συνήθειες. Το συμπέρασμα αυτό είναι το ίδιο και μετά την αξιολόγηση 400.000 δειγμάτων (από τον Ιούνιο του 2019).



Σχήμα 3. Η αναλογία Ωμέγα-6 (ΑΑ) /Ωμέγα-3 (ΕΡΑ) θα πρέπει κατά προτίμηση να είναι κάτω από 3:1, όπως υποδεικνύεται από την πράσινη γραμμή, συμπίπτοντας με το προτιμώμενο επίπεδο Ωμέγα-3.

Μια φυσιολογική ισορροπία Ωμέγα-6 και Ωμέγα-3 είναι σημαντική για τη διατήρηση της φυσιολογικής ανάπτυξης των κυττάρων και των ιστών (ομοιόσταση) και βοηθά τον οργανισμό να ελέγξει τις φλεγμονές. Αυτά τα λιπαρά οξέα είναι πρόδρομοι σε τοπικές “ορμόνες” όπως οι προσταγλανδίνες, το λευκοτριένιο και το θρομβοξάνιο που ρυθμίζουν τις φλεγμονώδεις διεργασίες, καθώς και τη συστολή και χαλάρωση των λείων μυών.

Έχει παρατηρηθεί ανισορροπία των Ωμέγα-6 και Ωμέγα-3 λιπαρών οξέων σε πολλά προβλήματα υγείας που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ανισορροπία Ωμέγα-6/Ωμέγα-3 και τις ασθένειες, διαβάστε την επιστημονική βιβλιογραφία με αριθμούς αναφοράς 7, 12 και 16. Η σωστή, ισορροπημένη και αντιφλεγμονώδης διατροφή με Ωμέγα-6 και Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι κρίσιμη για την υγεία όλων των εγκύων και των μωρών τους, καθώς ο αναπτυσσόμενος εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα του μωρού απαιτούν μεγάλες και ισορροπημένες ποσότητες Ωμέγα-6 και Ωμέγα-3 λιπαρών οξέων που πρέπει να προέρχονται από τη μητέρα [35, 36]. Μια καλή ισορροπία Ωμέγα-6 και Ωμέγα-3 λιπαρών οξέων θα υποστηρίξει την ψυχική υγεία και τη λειτουργία του νευρικού συστήματος, την υγιή καρδιά και το κυκλοφορικό σύστημα, τη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος και των πνευμόνων, ακόμη και την υγεία του δέρματος (βλ. Έρευνες, εσωτερικά έργα ανάπτυξης).

 

Σχήμα 4. Ισορροπημένη διατροφή

Το Αραχιδονικό οξύ (AA) είναι το πιο σημαντικό Ωμέγα-6 λιπαρό οξύ για το σώμα. Είναι το σημείο εκκίνησης για την παραγωγή τοπικών ορμονών ιστού που ενεργοποιούνται από τα Ωμέγα-6, όπως προσταγλανδίνες, θρομβοξάνες και λευκοτριένια. Αυτές οι ορμόνες ιστού εμπλέκονται σε φλεγμονώδεις δράσεις και αποτελούν κύριο αίτιο πόνου. Η φλεγμονή είναι μια φυσιολογική διαδικασία που λαμβάνει χώρα ως απόκριση σε λοίμωξη ή τραυματισμό. Η συνολική λειτουργία της οξείας φλεγμονής είναι να προστατεύσει το σώμα από βλάβες περιορίζοντας την εξέλιξη της λοίμωξης ή τις επιπτώσεις του τραυματισμού. Η παρατεταμένη (χρόνια) φλεγμονή μπορεί να είναι επιβλαβής για το σώμα σας. 

Ο Δείκτης AA δείχνει τη μετρούμενη τιμή του Ωμέγα-6 λιπαρού οξέος Αραχιδονικό οξύ (AA) ως ποσοστό επί του συνόλου των μετρούμενων λιπαρών οξέων. Οι καλές μέσες τιμές κυμαίνονται από 6,5 έως 9,5% με βέλτιστη τιμή στόχου 8,3%. Μερικά άτομα έχουν γενετική προδιάθεση για επίπεδο ΑΑ κάτω από 5% (στο κίτρινο ή κόκκινο εύρος στην κλίμακα), ενώ άλλα για επίπεδο πάνω από 10% (στο κίτρινο ή κόκκινο εύρος στην κλίμακα). Η πρώτη ομάδα μπορεί να θέλει να αυξήσει την πρόσληψη καλών διατροφικών πηγών αραχιδονικού οξέος (AA), π.χ. αυγά και προϊόντα κρέατος από ζώα που τρέφονται με σιτηρά όπως το κοτόπουλο, ενώ η δεύτερη ομάδα μπορεί να επωφεληθεί από την αποφυγή διατροφικών πηγών πλούσιων σε AA.  
Το ποσοστό AA αποτελεί παράγοντα για πολλούς από τους υπολογισμούς μας και εάν η τιμή AA σας είναι κάτω από 5% ή πάνω από 12%, τότε έχει ανεπιθύμητη επίδραση σε ορισμένες από τις τιμές που εμφανίζονται στα αποτελέσματα του τεστ.

 

Σχήμα 5. Η τιμή στόχος % Αραχιδονικού οξέος είναι 8,3%  

Το Σχήμα 5 δείχνει ότι βάσει 42.489 μεμονωμένων δειγμάτων που αναλύθηκαν στο εργαστήριό μας, η πλειοψηφία έχει βέλτιστη ικανότητα σχηματισμού ΑΑ. Το συμπέρασμα αυτό είναι το ίδιο και μετά την αξιολόγηση 369.000 δειγμάτων από τον Απρίλιο του 2020.

Ένα χαμηλό επίπεδο ΑΑ μπορεί να οφείλεται σε μειωμένη ενζυμική δραστηριότητα στη σύνθεση ΑΑ (Σχήμα 1) ή σε ανεπαρκή κατανάλωση Ωμέγα-6 Λινολεϊκού οξέος (LA) λόγω μιας διατροφής χωρίς λιπαρά ή με εξαιρετικά χαμηλή πρόσληψη λιπαρών. Τα χαμηλά επίπεδα ΑΑ μπορεί να οδηγήσουν σε πιο συχνές λοιμώξεις ή καθυστερημένη επούλωση πληγών [37, 38].

Το Σχήμα 6 δείχνει την «Ρευστότητα Κυτταρικής Μεμβράνης» σε 45.331 ατομικά δείγματα που αναλύθηκαν στο εργαστήριο μας, η πλειοψηφία των οποίων έχει ανισορροπία και πρέπει να βελτιώσει τις διατροφικές της συνήθειες. Το συμπέρασμα αυτό είναι το ίδιο και μετά την αξιολόγηση 400.000 δειγμάτων (από τον Ιούνιο του 2019).

Σχήμα 6. Ο Δείκτης Ρευστότητας Κυτταρικής Μεμβράνης θα πρέπει κατά προτίμηση να είναι κάτω από 4:1

Η σύνθεση της κυτταρικής μεμβράνης και η δομική αρχιτεκτονική είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία των κυττάρων και επομένως για τον οργανισμό. Αφενός, η μεμβράνη πρέπει να είναι αρκετά άκαμπτη ώστε να παρέχει ασφαλή αρχιτεκτονική κυτταρική δομή. Αφετέρου, η δομή της πρέπει να είναι αρκετά ρευστή ώστε να επιτρέπει την εισροή των θρεπτικών συστατικών και να απωθεί τα απόβλητα, καθώς και να επιτρέπει την ελεύθερη κίνηση των κυτταρικών υποδοχέων στη διπλή στιβάδα φωσφολιπιδίων. Οι κυτταρικοί υποδοχείς στη διπλοστιβάδα φωσφολιπιδίων είναι θέσεις σύνδεσης ή «σταθμοί σύνδεσης» για ορμόνες και άλλα βιοδραστικά θρεπτικά συστατικά που επηρεάζουν τη ζωή των κυττάρων. Ένα παράδειγμα είναι τα σωματίδια χοληστερόλης που μεταφέρουν λιπαρά οξέα και άλλα λιπαρά συστατικά από το ήπαρ στα κύτταρα. Η κίτρινη πρωτεΐνη στην κορυφή του σωματιδίου χοληστερόλης (Σχήμα 7) συνδέεται με τον υποδοχέα στην επιφάνεια της κυτταρικής μεμβράνης για να μεταφέρει τα λιπαρά οξέα και άλλα λιπαρά συστατικά στο κύτταρο. Σε ιδανικές συνθήκες, οι ελεύθερα κινούμενοι κυτταρικοί υποδοχείς πρέπει να κινούνται στην επιφάνεια της μεμβράνης σαν μια βάρκα σε ένα ποτάμι.

Σχήμα 7. Οι ελεύθερα κινούμενοι κυτταρικοί υποδοχείς και ένα σωματίδιο χοληστερόλης που μεταφέρει λιπαρά οξέα και άλλα λιπαρά συστατικά στο αίμα από το ήπαρ σε όλα τα κύτταρα του σώματος.

Το Σχήμα 8 δείχνει τον “Δείκτη Ευεξίας Που Σχετίζεται Με Τη Διάθεση” στα πρώτα 45.331 ατομικά δείγματα που αναλύθηκαν στο εργαστήριο μας, η πλειοψηφία των οποίων έχει ανισορροπία και πρέπει να βελτιώσει τις διατροφικές της συνήθειες. Το συμπέρασμα αυτό είναι το ίδιο και μετά την αξιολόγηση 400.000 δειγμάτων (από τον Ιούνιο του 2019).


Σχήμα 8. Ο Δείκτης Ευεξίας Που Σχετίζεται Με Τη Διάθεση θα πρέπει κατά προτίμηση να είναι κάτω από 1:1


Το παρακάτω σχήμα δείχνει ότι η μείωση αυτής της τιμής επηρεάζει σημαντικά ορισμένους παράγοντες που σχετίζονται με την ευεξία που επηρεάζει τη διάθεση [39]. Υπάρχουν άφθονες αποδείξεις ότι οι ανισορροπίες στο προφίλ λιπαρών οξέων μπορούν να προκαλέσουν κατάθλιψη [40, 41]. Τα θαλάσσιας προέλευσης Ωμέγα-3 EPA και DHA μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως ρυθμιστές της διάθεσης [42, 43].




Η ημερήσια χορήγηση 3g θαλάσσιας προέλευσης Ωμέγα-3 EPA και DHA για 3 μήνες μείωσε σημαντικά τα συναισθήματα θυμού και άγχους μεταξύ των χρηστών, σε σύγκριση με την ομάδα που έκανε χρήση εικονικού φαρμάκου (placebo) [44]. Αρκετές κλινικές μελέτες δείχνουν ότι η γνωστική απόδοση βελτιώνεται με την αυξημένη κατανάλωση των αντιφλεγμονωδών Ωμέγα-3 EPA και DHA θαλάσσιας προέλευσης [45, 46, 47]. Η παιδική ηλικία και το γήρας είναι δύο κρίσιμα και ευάλωτα στάδια της ζωής, όπου η λήψη θαλάσσιας προέλευσης Ωμέγα-3 (EPA και DHA) είναι θεμελιώδης για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Σε αυτές τις περιόδους, η έλλειψη Ωμέγα-3 σχετίζεται με δυσκολίες μάθησης και μνήμης, καθώς και με αλλαγές της διάθεσης.

Ο πιθανός μηχανισμός μπορεί να είναι ότι όταν οι νευρώνες διεγείρονται με νευροδιαβιβαστές, τα θαλάσσιας προέλευσης Ωμέγα-3 (EPA + DHA) και το Ωμέγα-6 Αραχιδονικό οξύ (ΑΑ) απελευθερώνονται από τα μεμβρανικά φωσφολιπίδια και μεταβολίζονται στον εγκέφαλο, δημιουργώντας μια σειρά βιοδραστικών ενώσεων όπως είναι οι προσταγλανδίνες, τα θρομβοξάνια, τα λευκοτριένια, οι λιποξίνες, οι ρεσολβίνες και οι προτεκτίνες, συμπεριλαμβανομένης της νευροπροτεκτίνης D1 από το ελεύθερο DHA. Αυτές οι βιοδραστικές τοπικές “ορμόνες” μπορούν να διαμορφώσουν και να επηρεάσουν διάφορες οδούς που σχετίζονται με τους νευροδιαβιβαστές, όπως η σεροτονίνη και η νοραδρεναλίνη που επηρεάζουν τον ρυθμό των συστολών της καρδιάς, την ακετυλοχολίνη που επηρεάζει τη διατήρηση της προσοχής και την ντοπαμίνη που επηρεάζει τη βασιζόμενη στην επιβράβευση μάθηση στον εγκέφαλο [48, 49, 50].